Mensen die de voorkeur hebben hun linkerhand te gebruiken, worden linkshandig genoemd.
Het gebruiken van een voorkeurshand voor belangrijke vaardigheden (bijvoorbeeld schrijven, knippen, tennissen, enz.) zorgt ervoor dat deze hand beter bestuurbaar is en krachtiger is.
Niet veel mensen kunnen bijvoorbeeld even goed schrijven met hun voorkeurshand als met hun andere hand. Toch bestaan er mensen zonder voorkeurshand: dit wordt ambidextrie genoemd.
Erfelijkheid
Linkshandigheid is voor een deel genetisch bepaald: indien beide ouders een linkervoorkeurshand hebben, heeft hun kind 50% tot 60% kans om ook linkshandig te worden.
Je kan al bij de geboorte vermoeden of het kind rechts- of linkshandig zal worden. Na drie jaar wordt de voorkeur duidelijker zichtbaar. Het kind ontwikkelt links- of rechtshandigheid bij het tekenen, het pakken van dingen, het spelen. Vanaf de leeftijd van ongeveer zes jaar kan je met zekerheid zeggen of een kind links- of rechtshandig is.
Tot die leeftijd kan het voorkomen dat een kind verwisselt van voorkeurshand.
Verklaringen
Slechts 10 tot 15 procent van de wereldbevolking is linkshandig, en daarbij zijn vooral mannen linkshandig. Er zijn verschillende verklaringen voor het onevenwicht tussen het aantal links- en rechtshandigen. Anatomische theorieën trachten linkshandigheid te verklaren uit bepaalde anatomische symetrieën in het lichaam van de mens, en meer bepaald in de hersenhelften. Er zijn onderzoeken waarbij naar een verband wordt gezocht tussen verschillen in structuur van de hersenhelften en de bijhorende handvoorkeur.
Een andere theorie is van sociaal-psychologische aard. Deze zegt dat een voorkeurshand het gevolg is van gewoontevorming, en dus aan te leren. De samenleving was doorheen de geschiedenis haast altijd gericht op rechtshandigheid. In het verleden werd linkshandigheid als een afwijking beschouwd, als ‘onrein’, en vaak werd het gelinkt aan onhandigheid. Het gezegde ‘ twee linkerhanden hebben ‘ is er niet voor niets. Ook werd linkshandigheid nog niet zo lang geleden afgestraft in het onderwijs. Dit is nu echter volledig geaccepteerd.
Voor- en nadelen
Een linkshandig persoon ondervindt zeker enkele nadelen: vele voorwerpen zijn ontworpen voor rechtshandigen, denk aan scharen, blikopeners, messen, puntenslijpers. Er bestaan hier en daar winkels met voorwerpen die speciaal ontworpen zijn voor linkshandigen. Ook is het schrijven met de linkerhand moeilijker dan met de rechterhand: een linkshandige schuift vaak met schrijvende hand over het geschrevene. Vaak zijn ramen in klaslokalen aan de linkerkant geplaatst. Dit vormt een nadeel voor linkshandigen, die minder licht hebben op hun schrijftafels.
Voordelen heeft een linkshandige gelukkig ook: bij hen is de rechterhersenhelft beter ontwikkeld. Deze helft is onder andere verantwoordelijk voor de creativiteit, linkshandigen zijn in het algemeen dus vaker creatiever dan rechtshandige. Ook in de sportwereld ondervinden linkshandigen voordelen: bij contactsporten zoals boksen en schermen zijn de tegenstanders meestal gewend om tegen rechtshandigen te strijden. Daar kan een linkshandige dus gebruik van maken.
Besluit
Hoewel er veel en onderzoek gedaan wordt naar linkshandigheid, is er nog helemaal geen zekerheid over de oorzaken en verbanden bij deze voorkeurshand. Eén ding is wel zeker: linkshandigheid heeft zowel voor – als nadelen, en moet dus zeker niet worden verbannen
linkshandig,
linkshandigheid